Kiedy Burek przyprowadził konia: Tajemnica z przeszłości, która zmieniła moje życie po sześćdziesiątce
— Burek, wracaj! — krzyknęłam, widząc jak mój stary pies znika za zakrętem polnej drogi. Był ranek, mgła jeszcze nie opadła, a ja stałam na progu domu w starym swetrze, z kubkiem kawy w ręku. Wtedy zobaczyłam coś, co sprawiło, że kawa rozlała mi się na dłonie. Za Burkiem szedł koń. Nie byle jaki koń — brudny, wychudzony, z rozczochraną grzywą i wielkimi, przestraszonymi oczami. Zatrzymał się kilka metrów ode mnie, a Burek spojrzał na mnie z miną zwycięzcy, jakby chciał powiedzieć: „Patrz, co znalazłem!”
Przez chwilę stałam jak wryta. Koń na moim podwórku? W Podkarpaciu nie jest to codzienny widok, zwłaszcza od kiedy sąsiedzi przerzucili się na traktory. Zanim zdążyłam się otrząsnąć, usłyszałam za plecami głos sąsiadki, pani Zofii:
— Pani Haniu! To pani koń?
— Skądże! — odpowiedziałam, próbując ukryć drżenie w głosie. — Ja nawet nie wiem, skąd on się tu wziął.
Pani Zofia spojrzała na mnie podejrzliwie, ale widząc moją konsternację, tylko wzruszyła ramionami i poszła dalej. Zostałam sama z Burkiem i koniem. Przez chwilę patrzyliśmy na siebie w milczeniu. W końcu podeszłam bliżej. Koń miał na szyi stary, skórzany kantar z wyblakłą tabliczką. Przetarłam ją rękawem swetra i przeczytałam: „Jutrzenka”.
To imię coś mi mówiło. Przez głowę przemknęły mi obrazy sprzed lat — dzieciństwo, ojciec wracający z pola, śmiech mojej siostry Marii… I nagle poczułam ukłucie w sercu. Jutrzenka to było imię klaczy mojego ojca. Ale przecież to niemożliwe — tamta klacz zdechła jeszcze zanim wyszłam za mąż.
Zadzwoniłam do gminy, do weterynarza, nawet do sołtysa. Nikt nie wiedział nic o zagubionym koniu. Przez kolejne dni koń został u mnie. Karmiłam go marchewkami z ogródka i owsem, który jeszcze został po krowach. Burek pilnował go jak własnego szczeniaka.
Wieczorami siedziałam przy kuchennym stole i patrzyłam przez okno na podwórko. W głowie kłębiły mi się pytania: Skąd ten koń? Dlaczego właśnie teraz? I dlaczego nosi imię mojej rodzinnej klaczy?
Trzeciego dnia zadzwoniła moja młodsza siostra Maria. Nie rozmawiałyśmy od lat — po śmierci mamy pokłóciłyśmy się o dom i od tamtej pory kontakt był sporadyczny.
— Hania? Słyszałam, że masz konia — powiedziała bez przywitania.
— Skąd wiesz?
— Wieś gada. Podobno ma na imię Jutrzenka?
Zamilkłam na chwilę.
— Tak… Maria, czy ty coś wiesz?
Po drugiej stronie zapadła cisza.
— Hania… Muszę ci coś powiedzieć. Ale nie przez telefon. Przyjadę jutro.
Nie spałam tej nocy prawie wcale. Wspomnienia wracały falami: dzieciństwo pełne śmiechu i zapachu siana, potem nagłe odejście ojca i cicha wojna między mną a Marią o to, kto był „lepszą córką”.
Maria przyjechała rano. Weszła do kuchni bez słowa i usiadła naprzeciwko mnie. Przez chwilę patrzyłyśmy na siebie w milczeniu.
— Hania… — zaczęła cicho — Pamiętasz tamtą noc, kiedy ojciec zniknął?
Pokiwałam głową.
— To nie była zwykła ucieczka. Ojciec zostawił nam coś więcej niż tylko długi i żal… Zostawił też tajemnicę.
Zamarłam.
— Jutrzenka była wtedy źrebna — powiedziała Maria. — Ojciec sprzedał ją komuś z sąsiedniej wsi, ale nigdy nie powiedział komu ani dlaczego. Mama kazała nam o tym zapomnieć.
— Myślisz, że ten koń to potomek naszej Jutrzenki? — zapytałam niepewnie.
Maria skinęła głową.
— Tak mi się wydaje… Ale jest coś jeszcze.
Wyjęła z torebki stary list. Papier był pożółkły i pachniał kurzem.
— Znalazłam to po śmierci mamy. To list od ojca do niej. Pisze w nim o tym koniu… i o tym, że zostawił nam coś jeszcze — ziemię za lasem, o której nigdy nie mówił.
Przeczytałam list drżącymi rękami. Ojciec pisał o swojej winie, o tym, że nie potrafił być dla nas dobrym ojcem po śmierci brata… O ziemi ukrytej przed komornikiem i o tym, że Jutrzenka miała być dla nas symbolem nowego początku.
Siedziałyśmy długo w ciszy. Za oknem koń skubał trawę, a Burek leżał obok niego jak strażnik rodzinnych sekretów.
— Co teraz? — zapytałam cicho.
Maria spojrzała na mnie ze łzami w oczach.
— Może czas wybaczyć ojcu… i sobie nawzajem?
Nie odpowiedziałam od razu. W sercu czułam żal i ulgę jednocześnie. Przez lata żyłam w przekonaniu, że moje życie już się skończyło — dzieci daleko, mąż nie żyje, a ja tylko trwam z dnia na dzień. Tymczasem jeden pies i jeden koń wywrócili mój świat do góry nogami.
Wieczorem wyszłam na podwórko. Pogłaskałam Jutrzenkę po chrapach i spojrzałam w rozgwieżdżone niebo.
Czy naprawdę można zacząć wszystko od nowa mając sześćdziesiąt cztery lata? Czy warto wracać do rodzinnych tajemnic i próbować je naprawić? Może właśnie teraz jest czas na pojednanie — ze sobą samą, z siostrą i z przeszłością.